Prawo w turystyce

Otoczenie prawne turystyki w Unii Europejskiej

Do najważniejszych, z punktu widzenia turystyki, regulacji horyzontalnych należą:

• Traktat o WE (a w szczególności przepisy o ochronie konkurencji i konsumentów);
• Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005r. wsprawie uznawania kwalifikacji zawodowych;
• Dyrektywa 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym;
• Dyrektywa 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dotyczy opodatkowania usług turystycznych podatkiem VAT);

Otoczenie prawne turystyki w Polsce

Ogólne zasady prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, w tym także w zakresie usług turystycznych reguluje:

• ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity Dz. U. z2004r. Nr 223, poz. 2268 z późn. zm.)

Natomiast szczegółowe warunki świadczenia przez przedsiębiorców usług turystycznych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także za granicą, jeżeli umowy z klientami o świadczenie tych usług są zawierane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określają m.in. :

• ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2004 r. Nr223, poz. 2268, Nr 273, poz. 2703 oraz z2005 r.Nr 175, poz. 1462)

oraz rozporządzenia wykonawcze do niej:

• rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 stycznia 2006 r. w sprawie przewodników turystycznych i pilotów wycieczek (Dz. U. z 2006 r. Nr 15, poz. 104)
• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2000 r. w sprawie dokumentowania znajomości języka obcego przez przewodników turystycznych i pilotów wycieczek (Dz. U. z2000 r. Nr 70, poz. 824)

oraz

• Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. kodeks wykroczeń (Dz.U. 2008 Nr 141, poz 888)

Kwestie dotyczące uznawania w Polsce  nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodu przewodnika turystycznego  oraz działalności  pilota wycieczek regulują:

• Ustawa z dnia 18 marca 2008 o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej ((Dz. U. z 2008 r. Nr 63, poz. 394)
• Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie stażu adaptacyjnego i testu umiejętności przeprowadzanych w toku postępowania o uznanie kwalifikacji do wykonywania zawodu przewodnika turystycznego (Dz. U. z 2009 r. Nr 23, poz. 142)
• RozporządzenieMinistraSportu i Turystyki z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie stażu adaptacyjnegoi testu umiejętności przeprowadzanych w toku postępowania o uznanie kwalifikacji do podejmowania lub wykonywania działalności pilota wycieczek (Dz. U. z 2009 r. Nr 23, poz. 141)

Przewodnik turystyczny jest zawodem regulowanym (Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej; ul. Smolna 13, 00-375 Warszawa, (+48 22) 828 81 61, [email protected], http://www.buwiwm.edu.pl/)

Zawód regulowany to taki, którego wykonywanie zależy od spełnienia wymagań kwalifikacyjnych i warunków określanych w odrębnych przepisach państwowych i korporacyjnych.

PN-EN 15565:2008 Usługi turystyczne — Wymagania dotyczące szkolenia zawodowego i programów kwalifikacji przewodników turystycznych (oryg.) obowiązująca polska norma dostępna obecnie po angielsku

Podstawy prawne do przeprowadzania kontroli

Kontrole przeprowadzane są przez osoby upoważnione przez Marszałka Województwa Małopolskiego w oparciu o ustawę z dnia 29 sierpnia 1997r. o usługach turystycznych (t. j. Dz. U. z 2004r. Nr 223, poz. 2268 z późn. zm.). W skład grup przeprowadzających kontrole wchodzą przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego Departamentu Promocji i Turystyki, Straży Miejskiej Miasta Krakowa oraz organizacji przewodnickich.

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych

Osoby wykonujące zadania przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek podlegają kontroli. Kontrola obejmuje:

1) posiadanie uprawnień co do ich obszaru i ważności;

2) poprawność wykonywania zadań przewodnika turystycznego i pilota wycieczek.

Kontroli podlega także zapewnienie przez organizatorów turystyki opieki przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek nad uczestnikami imprezy turystycznej, przewidzianej w art. 30 i art. 31.

Kontroli dokonują osoby imiennie upoważnione przez marszałków województw. Osoby dokonujące kontroli powiadamiają o stwierdzonych uchybieniach marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce dokonanej kontroli.

Uprawnienia przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek mogą być zawieszone za powtarzające się uchybienia w wykonywaniu zadań lub postępowaniu przewodnika turystycznego albo pilota wycieczek:

1) jeżeli uchybienie stwierdzą osoby uprawnione do kontroli;

2) w wypadku skarg potwierdzonych co do ich słuszności.

Zawieszenie uprawnień przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek może nastąpić na okres do 12 miesięcy. Przywrócenie zawieszonych uprawnień marszałek województwa może uzależnić od zdania egzaminu sprawdzającego, obejmującego część lub całość zakresu umiejętności wymaganych od przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek.

Uprawnienia przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek mogą być cofnięte jeżeli przewodnik turystyczny lub pilot wycieczek:

1) zostanie skazany prawomocnym wyrokiem za popełnienie przestępstwa, w związku z wykonywaniem zadań przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek;

2) nie zda egzaminu sprawdzającego, w związku z zawieszeniem uprawnień

2) wykonuje zadania przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek, bez ważnego badania lekarskiego.

Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. kodeks wykroczeń

Kto:

1) wykonuje bez wymaganych uprawnień zadania przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek,

2) świadcząc usługi hotelarskie używa nazw rodzajowych lub określenia kategorii obiektów hotelarskich bez decyzji lub niezgodnie z decyzją,

3) wbrew obowiązkowi świadczy usługi hotelarskie w obiekcie niezgłoszonym do ewidencji,

4) świadczy usługi hotelarskie wbrew decyzji nakazującej wstrzymanie ich świadczenia

– podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 stycznia 2006 r. w sprawie przewodników turystycznych i pilotów wycieczek

Potwierdzeniem posiadania uprawnień przewodnika turystycznego i pilota wycieczek jest legitymacja i identyfikator noszony w widocznym miejscu podczas pełnienia obowiązków.

W trakcie wykonywania zadań przewodnik turystyczny i pilot wycieczek zobowiązani są do posiadania przy sobie legitymacji potwierdzającej posiadanie uprawnień odpowiednio przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek oraz do okazywania jej na żądanie osób upoważnionych do wykonywania kontroli, w tym funkcjonariuszy Policji i straży miejskich lub gminnych.

Paragraf 10 stanowi: „Posiadanie uprawnień przewodnika miejskiego jest wymagane w przypadku wykonywania zadań przewodnika turystycznego w następujących miastach:1) Gdańsk, Gdynia, Sopot (łącznie); 2) Katowice Z Górnośląskim Okręgiem Przemysłowym (łącznie); 3) Kraków; 4) Lublin; 5) Łódź; 6) Poznań; 7) Szczecin; 8) Toruń; 9) Warszawa; 10) Wrocław.”