Wystawa :Zamek Lubownia jako siedziba zastawu spiskiego” – Pałac Krzysztofory

Wystawa „Zamek Lubownia jako siedziba zastawu spiskiego”  przedstawia bardzo ważną epokę w dziejach Spisza – Zastaw spiski oraz zamek Lubownia jako siedzibę starostwa.

Zastaw spiski to umowa zawarta dnia 8 listopada 1412 w Zagrzebiu między królem węgierskim i niemieckim Zygmuntem Luksemburskim, a królem Polski Władysławem Jagiełłą. Zastaw Lubowni, Podolińca, Gniazd oraz 13 miast spiskich stanowił zabezpieczenie zwrotu pożyczki, której Jagiełło udzielił Zygmun towi. Z zastawionych terytoriów utworzono starostwo spiskie z siedzibą w Zamku Lubowlańskim.

Wystawa rozpoczyna się przybliżeniem okoliczności rozpoczęcia Zastawu spiskiego, czyli spotkania Zygmunta Luksemburczyka i Władysława II Jagiełły. Przedstawieni zostali też starostowie spiscy, którzy rządzili zastawioną częścią Spisza. Jednym z pierwszych był w l. 1420-1428 Zawisza Czarny z Garbowa, najsłynniejszy polski rycerz. Najdłużej rządziła z kolei rodzina Lubomirskich.  Na wystawie prezentowane są  portrety najznakomitszych przedstawicieli rodziny Lubomirskich oraz eksponaty z nimi związane.

Na wystawie obejrzeć można będzie również repliki klejnotów koronnych Królestwa Polskiego, które podczas potopu szwedzkiego w l. 1655 – 1661 zostały ukryte na zamku Lubownia. Ostatnia część wystawy jest poświęcona Marcinowi Oracewiczowi, który zasłynął bohaterską obroną Krakowa podczas Konfederacji Barskiej. Marcin Oracewicz urodził się w Lubowli, ale dorosłe życie spędził w Krakowie, gdzie przyjął prawo miejskie i wstąpił do tutejszego cechu pasamoników. Należał również do krakowskiego Bractwa Kurkowego. Według legendy w trakcie ataku Rosjan na mury Krakowa z powodu braku amunicji nabił broń jednym ze swoich srebrnych guzów i zastrzelił nim dowódcę natarcia.

Skutkiem zastawu było przyłączenie tych terytoriów do Polski, początkowo na czas dopóki pożyczka nie zostanie spłacona. Gdy jednak kilkadziesiąt lat później Węgry – bez spłacenia pożyczki – podjęły próbę odzyskania zastawionych miast, wyrokiem sądu papieskiego, który odbył się we Wrocławiu w 1489, tereny te zostały przyznane na stałe Polsce i pozostały w jej granicach.
Wystawa będzie prezentowana do 26.05. 2017 w piwnicach skrzydła zachodniego Pałacu Krzysztofory.